ارگونومیک خواب

خواب ارگونومیک به خوابی گفته می‌شود که طی آن تمام المان‌های موثر در افزایش کیفیت خواب لحاظ شود و بدن و ذهن بیشترین میزان آرامش و راحتی را تجربه کند.
در بررسی‌ها و مطالعات، علت بسیاری از دردهای اسکلتی-عضلانی ناشی از عدم رعایت نکات ارگونومی خوابیدن شناسایی شده است. در این مقاله برخی از نکات لازم در این خصوص ذکر می کنیم.

نکات ارگونومی و اصول صحیح خوابیدن

بعضی از عادت‌های غلط خوابیدن باعث می‌شود که صبح با خستگی و کوفتگی از خواب بیدار شویم و در طول روز چه از نظر روحی (بعلت نداشتن خواب مناسب) و چه از نظر جسمی (به علت استرس‌های وارد به بدن) دچار مشکل شویم.
حالت خوابیدن (طرز قرارگیری بدن انسان هنگام خواب) بسیار مهم است که باید به تطابق دادن بالش و تشک مورد استفاده با فرد اقدام کرد.

بهترین وضعیت خوابیدن کدام است؟

بهترین وضعیت، خوابیدن به پشت است. خوابیدن به پهلوها هم در صورت رعایت اصول اشکال ندارد ولی به یاد داشته باشید خوابیدن به پهلوی چپ باعث فشار مضاعف به قلب می‌شود. از خوابیدن بر روی شکم پرهیز نمایید. در این حالت انحنای ستون فقرات تشدید شده و در کار ماهیچه دیافراگم و سپس تنفس دچار مشکل میشود.

خوابیدن به پشت

چنانچه به پشت می خوابید، یک بالش کوچک زیر زانوهایتان قرار دهید و ارتفاع بالش باید خیلی کم باشد به طوری که فقط قوس گردن را حمایت نماید و موجب حفظ وضعیت سر در یک حالت خنثی باشد.

خوابیدن به شکم

هنگام خوابیدن به شکم نیز یک بالش زیر شکم بگذارید تا از مهره های کمری محافظت کند.

خوابیدن به پهلو

در صورت خوابیدن به پهلو یک بالش بین زانوها قرار دهید تا از مهره های کمری محافظت کند. بهتر است یک بالش هم بین آرنج و دست ها گذاشته تا از خم کردن آرنج و مچ دست جلوگیری شود.

نکات ارگونومی انتخاب تشک مناسب

تشکی مناسب است که حین خواب نه عضلات جانبی ستون‌فقرات بخاطر سفتی آن فشرده و کوفته شوند و نه بخاطر شلی و انعطاف پذیری زیاد آن باعث گرفتگی عضلات شوند. هر دو حالت یاد شده سبب کمردرد و خستگی بعد از خواب می شوند. بسیار شنیده ایم که یک تشک طبی باید سفت باشد ولی این جای بحث دارد. تشکی طبی است که حین خوابیدن اجازه بدهد که برجستگی‌های اطراف ستون فقرات در تخت نسبتا فرو رود تا ستون فقرات در راستای طبیعی خود بماند.

دقت کنید که:

هیچوقت بعد از بیداری به طور ناگهانی از تخت خارج نشوید. ابتدا به پشت خوابیده و چند نفس آرام بکشید و دست ها و پاها را کشش دهید، سپس آرام به سمت پهلو قرار گرفته و با بیرون بردن پاها از تخت و با کمک دست ها در وضعیت نشسته قرار بگیرید.

با رعایت نکات ارگونومی خوابیدن می‌توان از آسیب‌های ناشی از عدم رعایت آن جلوگیری کرد.